a. "-me" ekiyle biten fiillerden sonra "-i,-ı,-e,-a" ekleri "-yı,-yi,-ya,-ye" biçimine getirilir:
koşma --> koşmayı
yüzme --> yüzmeye
okuma --> okumaya ..gibi
b. "-mek" ekiyle biten fiillerden sonra "-i,-ı,-e,-a" sesleriyle başlayan bir ek gelirse "k" sesi düşer; iki ünlü arasına "y" kaynaştırma ünsüzü girer. "k" ses "ğ" biçiminde yazılmaz:
okumak --> okumaya (okumağa değil)
gülmek --> gülmeye (gülmeğe değil)
yürümek --> yürümeyi (yürümeğe değil)
c."a" ve "e" ünlüleriyle biten eylemlere, "a" ve "e" ünlülerinden biriyle başlayan bir ek getirildiğinde, eylemin son ünlüsünde bir değişme olmaz: anlayan (anlıyan değil), bilmeyen (bilmiyen değil), gitmeyen (gitmiyen değil) ... gibi
ç. İsim soylu bir sözcükle "etmek, eylemek, olmak" gibi yardımcı fiillerden oluşan bileşik fiillerde, isim soylu sözcüğün seslerinde herhangi bir artma ya da azalma olmuyorsa, sözcükler ayrı yazılır: yok olmak, alt etmek, arz etmek, terk etmek ... gibi
d. İsim soylu bir sözcükle yardımcı fiillerden oluşan bileşik fiillerde, isim soylu sözcüğün son hecesindeki ünlü düşüyor ya da son ünsüz yineleniyorsa, sözcükler birleşik yazılır: seyretmek, kaybolmak, devretmek, affetmek .... gibi
e. Kurallı bileşik fiiller her zaman birleşik yazılır: alıvermek, koşadurmak, anlatılagelmek ... gibi
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder