Türkçe'de kısa çizgi (-) işaretinin kullanıldığı başlıca yerler:
a. Satır sonuna sığmayan sözcükler hecelerinden bölününce kullanılır.
'Şu muhakkak ki cihanda, her fert, şu veya bu şcihetten hemen her gün bir
insanlık imtihanı-
na tabi olmakta... fakat herkesin sorguya çekiliş
şekli o kadar birbirinden başka, birbirin-
den ayrı ve uzak ki, bu büyük
vicdan imtihanının, çoğumuz farkında bile olmuyoruz.'
b. Arasözleri ve aracümleleri ayırmak için kullanılır.
'Bu topluluğa - Hüseyin Rahmi dışında - bir çok sanatçı katıldı.'
'Çorum'da - bir kısmı Hititlerden kalmış- tarihse lkalıntılara rastlayabiliyoruz.'
c. Bir olayın, durumun başlangıcını ve sonun gösteren tarihler, sözcükler arasına konur.
'Uşak - İzmir yolu, hala onarım görmedi.'
'I. Dünya Savaşı (1914-1918) insanlığı acılara boğmuştur.'
ç. İki adın, etkenin ortaklığını göstermek için kullanılır.
'Türkçe, Ural - Altay dil grubu içindedir.'
' İngilizce - Türkçe sözlük almak istiyormuş.'
d. Karşıtlıklar arasında kullanılır.
'Osmanlı - Rus ilişkileri, o dönemde düzelmişti.'
'Gel-git olayı, büyük denilzerde etkisizdir.'
e. Dilbilgisi incelemelerinde kök ve gövdelerin sonuna, eklerin başına konur.
gel- sula-
çiz- -ce
uyut- -sız
f. Dilimize tam olarak yerleşmemiş kimi yabancı sözcüklerin özgün yazımlarını göstermekte kullanılır.
by-pass check-up
g. Arapça ve Farsça kurallara göre yapılmış tamlamalarda kullanılır.
resm-i geçit Servet-i Fünun
reis-i cumhur Divan'ü Lügat'it - Türk
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder