4 Ocak 2016 Pazartesi

Ünsüz Yumuşaması


Türkçede “p, ç, t, k” sert ünsüzleriyle biten sözcüklerin sonuna ünlüyle başlayan bir ek geldiğinde sözcüğün sonundaki sert ünsüzler yumuşayıp “b, c, d, g, ğ” olur. Buna 'ünsüz yumuşaması' denir. 
"kitap-a --> kitaba   /   ilaç-ı --> ilacı   /   sokak-a --> sokağa   /   armut-u --> armudu" gibi.

Sert ünsüzle biten sözcüklerle “etmek, olmak” yardımcı eylemlerinin oluşturduğu birleşik fiillerde ünsüz yumuşaması görülebilir. 
"kayıp etmek --> kaybetmek   /   kayıt olmak --> kaydolmak" gibi.

Türkçe'ye yabancı dillerden geçmiş "sanat, hukuk, hürriyet" gibi sözcüklerde ünsüz yumuşaması görülmez.

Not: Ünsüz yumuşaması kuralı özel isimlerde, konuşma dilinde uygulanır ancak yazı dilinde gösterilmez. 
Örneğin "Zonguldak'a" kelimesi söylenirken "Zonguldağa" şeklinde söylenir ancak yazılırken "Zonguldak'a" şeklinde yazılmalıdır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder